Na-isolatie spouwmuur

Niet elke spouw is geschikt om na te isoleren. Raadpleeg dus eerst een aannemer zodat die een grondige controle kan doen.

Controleren of de spouw geschikt is: beknopt overzicht.

1: Nagaan of de spouw wel degelijk aanwezig is.

Eerst moet je er wel zeker van zijn dat de spouw aanwezig is. Er zijn een aantal factoren waarbij je dit kunt checken.

• Dikte van de muur: Als de muur breder is dan 25 cm, dan is de kans groot dat er een spouw is. De dikte van je muur kan je makkelijk meten aan je deuropening.
• Steense muur: Een steense muur wordt gekenmerkt door kopse stenen, bakstenen die dwars zijn gemetseld. Als de gevel het uitzicht heeft van een steense muur, is er hoogstwaarschijnlijk geen spouw. Zeker als er in de topgevels ook ankers zitten die de stenen met elkaar verbinden.
• Boren: verluchtingsgaten in de gevel betekend dat er waarschijnlijk een spouw aanwezig is. Wil je zeker zijn, dan kan je een gat in de gevel boren: als je boor opeens doorschiet, dan is er een spouw aanwezig.

Hoe breed is de spouw?

De spouwmuur moet minstens 50 mm breed zijn. Dit is nodig omwille van de technische specificaties. Het is een breedte die voor alle isolatiematerialen geldt. En dat om verschillende redenen: het injecteren van een smallere spouw is niet met alle producten mogelijk. Er bestaat ook een risico dat het isolatiemateriaal niet volledig egaal geplaatst kan worden, waardoor er vochtproblemen kunnen optreden.

Staat van de gevel.

Het is belangrijk dat de gevel nog in goede staat is. Er zijn tal van factoren die de staat van je gevel beïnvloeden. Je kan zelf echter wel al zelf een kleine analyse uitvoeren. Je dient dan te letten op:
* Vorstschade: deze herken je bijvoorbeeld door loszittende voegen of als de buitenste laag van de gevelsteen is afgesprongen. Vochtproblemen moeten eerst opgelost worden.
* Scheurtjes: kleine scheurtjes zijn geen probleem, maar grote scheuren duiden wel op een gebrek. Dit moet eerst hersteld worden.
* Voegwerk: als het voegwerk in slechte staat is, dan moet eerst de gevel hervoegd worden.

De ligging van je woning speelt ook een belangrijke rol. Bepaalde gebieden (bijvoorbeeld aan de kust) ondergaan andere natuurlijke factoren die elders niet zo zwaar doorwegen. Men plaatst dit in verschillende categorieën (kuststreek, zone met weinig vegetatie, het platteland, dorpen, stedelijke zones). Elke categorie heeft verschillende voorwaarden met betrekking tot de gevels en zodoende ook de na-isolatie van de spouw.

Na-isolatie spouwmuur: mogelijkheden

Als je zeker weet dat je kan gaan na-isoleren, is het tijd om eens uit te kijken naar het type isolatie dat je zou willen aanbrengen.

Vullen met schuim

Je kan een onderscheid maken tussen enerzijds Pur-schuim en anderzijds UF-schuim:

Pur-schuim

PUR-schuim (Polyurethaan hardschuim) is de beste isolatievorm op de markt en wordt gevormd door een exotherme reactie tussen een polyol en een isocyanaat. Deze twee componenten worden gemengd gespoten waardoor een hardschuim gevormd wordt. Behalve in gevels wordt het ook voor andere toepassingen gebruikt zoals bijvoorbeeld het isoleren van vloeren.

Kenmerken en eigenschappen PUR-schuim:

• Het is geschikt voor smalle spouwen van minstens 3 centimer breed;
• Een vloeibaar mengsel wordt ingespoten in de spouw en wordt hard zoals hierboven beschreven.
• Het is een specialistenwerk: er moet opgelet worden dat de uitzet niet zo groot is dat de buitenspouwblad weggedrukt wordt;
• Kleine spleten kan je perfect opvullen omdat het uitzet;
• De droogtijd bedraagt ongeveer twee à drie minuten;
• PUR schuim bevat geen irriterende vezels of toxische elementen die aanleiding geven tot allergieën of huidirritaties;
• Het is een ultralicht materiaal;
• Het is zeer stabiel en verschuift niet zoals glaswol;
• PUR is relatief duur in vergelijking met andere isolatiematerialen.

UF-schuim (Ureum formaldehyde schuim) mag je niet verwarren met PUR schuim, het zijn echter wel beiden isolatieschuimen. Het gebruik van UF schuim is in sommige gevallen minder toelaatbaar dan met PIR schuim. Raadpleeg hiervoor altijd een vakman.
Het bestaat uit UF-hars, een polymeer dat opgelost wordt in water met behulp van een schuimmiddel.
Na het isoleren met UF isolatieschuim kan een geur blijven hangen. Meestal is dat binnen enkele dagen verdwenen. Ventileren helpt de geur van UF schuim weg te werken.

Kenmerken en eigenschappen UF-schuim:

• De UF-hars wordt vermengt met lucht in een injecteerpistool. Net voordat het wordt ingespoten wordt een hardmiddel toegevoegd. Het zal dus niet uitzetten na het inbrengen;
• Het wordt hard binnen de minuut;
• De droogtijd bedraagt toch enkele weken;
• Tijdens het drogen krimpt het schuim waardoor er krimpscheuren kunnen ontstaan. Er zijn echter wel producten van niet-waterhoudend UF-schuim dat dit nadeel niet heeft;
• Het schuim blijft zelfs na het drogen formaldehyde afgeven door de langzame degradatie van het schuim. Dit kan aanleiding geven tot irritaties, ontstekingen van luchtwegen, hoofdpijn en slaap- en geheugenstoornissen. De binnenwand moet dus wel luchtdicht zijn als je met UF-schuim wilt isoleren;

Omwille van de talrijke nadelen wordt waterhoudend UF-schuim nog zelden aangeboden als spouwisolatie.

Vullen met vlokken

Vlokken worden meestal in oudere huizen gebruikt. De vlokken zetten echter niet uit zoals schuim. Ze zijn daarenboven ook zeer energie-efficiënt en effectief. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen glasvlokken of rotswolvlokken.

Kenmerken en eigenschappen vlokken:

• wordt ingeblazen in de spouw. Op die manier kan elke onregelmatige vorm volledig en kierloos gevuld worden met isolatie;
• spouwdikte moet minimaal 4 cm zijn;
• de isolatiewaarde scoort minder goed dan die van pur-schuim;
• een vochtregulerend materiaal: de vlokken zijn in staat om vocht op te nemen, vast te houden en weer af te geven. Hierdoor kunnen grote schommelingen in luchtvochtigheid worden opgevangen;

Vlokken moeten goed opeengepakt zitten om doorslaand vocht naar het binnenspouwblad te vermijden en om een goede isolatiewaarde te krijgen.

Vullen met korrels

Bij korrels is er de keuze tussen PS-parels en silicaatkorrels.

PS-parels (geëxpandeerde polystyreenschuimparels):

• worden in spouw geblazen met bindmiddel zodat een opeengepakte massa met stilstaande lucht ontstaat;
• de isolatiewaarde situeert zich tussen deze van pur-schuim en wolvlokken;
• De spouw moet minimaal 3 cm breed zijn;

Silicaatkorrels:
Onder de silicaatkorrels vallen zowel perlietkorrels als geëxpandeerde glaskorrels.

• Perlietkorrels:
  • zijn gemaakt van een vulkanisch glasachtig gesteente;
  • de korrels moeten een diameter van 1 a 3 mm hebben, wat zeer klein is;
  • perlietkorrels worden tegelijk in de spouw geblazen en van bovenaf in spouw gestort;
  • spouwen gevuld met perlietkorrels kennen grote zettingen zodat dat verloop van tijd de spouw moet bijgevuld worden;
  • stootvoegen worden gedicht met nylongaas of kokos zodat kleine korreltjes hierlangs niet weg kunnen.
• Geëxpandeerde glaskorrels:
  • in tegenstelling tot het verleden zijn nu ook korrels beschikbaar op basis van gerecycleerd glas. Omdat deze een kleinere diameter hebben zou deze een dichte pakking moeten toelaten;
  • van deze korrels zijn nog veel te weinig onderzoeksgegevens beschikbaar om een deftige conclusie te kunnen trekken.

Vullen met organisch materiaal

Schuimen, vlokken en korrels zijn maar enkele mogelijkheden. Je kan ook de spouw vullen met verschillende organische materialen zoals bijvoorbeeld: houtschilfers, papiersnippers, zaagmeel, schelpen (gemalen), kurk, wol, …
Omdat deze producten sneller branden moeten ze zeker een brandvertragende behandeling ondergaan.

Kostprijs van na-isolatie

Het is onmogelijk om hierop een directe prijs te plakken, er zijn namelijk zoveel factoren die hierop invloed hebben: de prijs van het materiaal, de bereikbaarheid en de uren die men moet spenderen, de groottte van het gebouw, eventuele complexe vormen in de muren, het aanwezige aantal ramen en deuren, …
PUR is een van de duurdere opties, terwijl minerale wollen meestal het goedkoopst zijn.

De voordelen van na-isolatie:

Het loont de moeite om toch je muren na te isoleren:

• Bij veel woningen mogelijk
• Relatief goedkope oplossing.
• Direct resultaat merkbaar qua energiebesparing.
• Geen ruimteverlies binnenshuis in tegenstelling tot het isoleren van de gevel aan de binnenkant
• Snelle en propere uitvoering.

Na-isoleren niet mogelijk?

Als het na-isoleren van de spouwmuur niet mogelijk zou zijn, dan kan je eventueel nog opteren om de binnenmuur te isoleren door het plaatsen van een voorzetwand tegen de binnenkant van de buitenmuren. Het grote nadeel hieraan is wel dat je binnenshuis ruimte verliest.
Een uiterst drastische maatregel kan ook zijn: het volledig afbreken en vernieuwen van de gevel.